Topatleten met carbon loopschoenen zorgen de laatste jaren voor snelle tijdens op de lange loopnummers. In 2016 brak Birgit Kosgei het WR op de marathon bij de vrouwen. Ze droeg daarbij de Nike Vaporfly. Bij de mannen won Eliud Kipchoge dat jaar de Olympische marathon. Hij is ook de man die in 2019 de marathon afhaspelde in minder dan twee uur. Opvallend aan de carbon loopschoenen zijn de dikke zool uit verend schuim en een carbonplaat.
Dikke middenzool uit verend schuim
De dikke middenzool is gemaakt van een nieuw soort schuim, genaamd Zoom X. Dit visco-elastisch schuim heeft een verbeterde veerkracht ten opzichte van andere loopschoenen. Het nieuwe schuim absorbeert energie bij de voetlanding, maar geeft 87% van de energie terug aan de loper. Dat is tot 30% meer dan de concurrerende modellen. Alle zolen veren dus een beetje, alleen doen Nike Vaporfly en Nike Alphfly dat nog iets meer.
Carbonplaat
Een andere nieuwigheid is een voorgevormde carbonplaat in de zool. Hoe deze juist werkt, is nog niet helemaal zeker, maar er zijn twee theorieën. Een eerste gaat uit van energieverlies tijdens het afrollen van de tenen. Door de gevormde carbonplaat gebeurt dat afrollen meer automatisch en kost het minder energie. Een andere theorie gaat uit van een grotere hefboomwerking met de carbonplaat. De afstand tussen de enkel en het afzetpunt (voorvoet) wordt door de plaat iets verlengd. Resultaat is dat men energiezuiniger kan lopen. Toch zou dit effect een stuk kleiner zijn vergeleken met het verende schuim.
Carbon loopschoenen zijn sneller
Labo-onderzoek toonde aan dat het zuurstofverbruik 4% lager lag met de carbon hardloopschoenen. Dat verklaart meteen de naam “Vaporfly 4%”. Daarvoor werd het energieverbruik bij 18 goede lopers gemeten aan drie verschillende tempo’s (14-18 km/uur). In totaal deden ze zes sessies van vijf minuten op de loopband met verschillende loopschoenen. Naast de Nike Vaporfly droegen de lopers de Nike Zoom Streak 6 en Adidas Adizero Boost 2, toen de topmodellen van de hardloopschoenen voor de marathon. De winst was bovendien onafhankelijk van de loopsnelheid, dus iedereen heeft er voordeel mee.
Alphfly Next %
In 2019 schrijft Eliod Kipchoge geschiedenis door voor het eerst een marathon af te leggen in minder dan twee uur. Dit was een opgezette wedstrijd met wisselende hazen, lichtaanduiding van het tempo en carbon loopschoenen. Alle lopers droegen de Alphafly Next%, een nieuw prototype van carbon loopschoenen. De middelzool met het verende schuim was nog wat dikker en er wordt gesuggereerd dat dit model zelfs drie carbonplaten had. Reglementering drong zich op.
Reglementering
De snelle ontwikkelingen in de verende loopschoenen heeft ertoe geleid dat er grenzen zijn opgenomen in de reglementering. De zool van een loopschoenen mag maximaal 4cm dik zijn en één carbonplaat bevatten. Een loopschoenen moet ook 4 maanden commercieel verkrijgbaar zijn. De zool van de nieuwe Alphafly op de markt is 39,5mm dik en bevat één carbonplaat. De andere merken zijn bezig aan een inhaalbeweging in aanloop naar de Olympische Spelen.
[1] Hoogkamer W. 2018 A Comparison of the Energetic Cost of Running in Marathon Racing Shoes. Sports Medicine 48: 1009-1019. (link)
[2] Hoogkamer W. 2019 The Biomechanics of Competitive Male Runners in Three Marathon Racing Shoes: A Randomized Crossover Study. Sports Medicine 49: 133-143. (link)
[3] Hutchinson A. 2018 How Do Nike’s Vaporfly 4% Shoes Actually Work? Outside. (link)
Lopen: loopschoenen – compressiekousen – carbon loopschoenen – sportbh
Sport: snelle zwempakken – startblok – tennisracket – klapschaats
Fietsen: fietsmaat – fietszadel – maat kinderfiets